Beyanname, bir derneğin yıl içerisinde gelir ve gideri hesaplamaya yönelik yapmış olduğu tüm eylem ve faaliyetlerin mali disiplin beyan edilmesi ve dernekler müdürlüğüne bildirilmesidir. Dernek beyannamesi bir önceki yılı kapsamak kaydıyla ocak ayından başlayıp nisan sonuna kadar doldurulması gerekmektedir. Kamu yararına çalışan ve bilanço hesabına göre kayıt tutan dernekler DERBİS üzerinden beyanname vermek zorundadır. İşletme hesabına göre kayıt tutanlar ise Ek-21 formunu doldurup elden teslim edebilir ya da DERBİS sistemini kullanabilirler. Bu makalede hem DERBİS sistemi hem de basılı belge üzerinden dernek beyannamesi doldurulması konusunda tüm detayları bulabilirsiniz.
Dernek beyannamesi 11 bölümden oluşmaktadır. Beyannamenin süre sonuna kadar hatasız bir şekilde verilmesi dernek yönetim kurulu başkanının sorumluluğundadır. Beyanname vermenin süresi geçirildiği taktirde 5253 sayılı kanunun 32/I maddesi kapsamında 2021 yılı için 1730 TL idari para cezası uygulanır. Dernek beyannamesinin DERBİS üzerinden doldurulması ile EK-21 formunun doldurulup elden teslim edilmesi arasında hukuki yönden bir farklılık yoktur. Tabi DERBİS üzerinden beyanname verme işlemi, daha önceden aktifliği bulunan dernekler için daha kolaydır. Bazı maddeler sistem üzerinden otomatik olarak doldurulur.
Dernek Beyannamesi Doldurma
Beyannamenin 7. bölümünde yer alan gelir ve giderler kısmı hariç bir çok bölümü bireysel olarak doldurabilirsiniz. Ancak özellikle bilanço ya da işletme hesabı aktarımında mutlaka dernek muhasebesi üzerine, uzmanlığı bulunan bir firma ile çalışmalısınız. Elif KARATAŞ İdari Danışmanlık Firması kendi bünyesinde, sadece dernek muhasebesi alanında hizmet vermektedir. Bilgi almak için yorumlar bölümünden ve danışma hattından bizlerle iletişime geçebilirsiniz.
2020 yılı dernek beyannamesinde gelir bölümünden yapacağınız 5 TL’lik fazlalık ya da eksiklik, 1 sonraki yılın bilançosunu ya da işletme hesabını etkileyecektir. Bu durum domino etkisi yaratarak diğer hesaplarda yanılmanıza neden olabilir. Yaptığınız hatalardan idari para cezası alırken, bilinçli yapılan cezalardan 100 günden az olmayacak şekilde adli para cezası kesilir.
Not: Derbis dernek beyannamesi ile EK-21 üzerinden vereceğiniz form aynıdır. Yazı sonunda beyanname örneği bulabilirsiniz.
Bölüm 1: Kurumsal Kimlik Bilgileri
Derneğin kuruluş adı, kuruluş tarihi, kısa adı, açık adresi, iletişim numarası ve web sayfası gibi temel dernek kimlik bilgileri doldurulur. Bu bölüm DERBİS üzerinde otomatik olarak dolmuş bir şekilde karşınıza çıkmaktadır. Kontrol edip, kaydet butonuna tıklayarak devam ediniz.
Bölüm 2: Dernek Hukuki Statüsü
Tüzel kişiliğin kuruluş türü, şube ve temsilciliğinin olup olmadığı, federasyon ve konfederasyona üyeliği gibi bilgiler doldurulur. Bu bölümde önceki yılın bilgilerine göre otomatik olarak dolmuş bir şekilde karşınıza çıkar. Değişiklikler var ise düzeltebilir, yok ise kontrol edip onaylayarak devam edebilirsiniz.
Bölüm 3: Üye ve Çalışan Bilgileri
Derneğe üye olan kişi sayısı, üyelik çeşitleri, ücretli çalışanlar, proje ekibi bilgileri tam zamanlı ya da yarı zamanlı çalışmalarına göre sayı ve detaylarına dikkat edilerek girişi yapılır. Bölüm 3’te ki bilgilerde beyanname verirken otomatik olarak daha önceden doldurmuş doldurmuş olduğunuz üyelik bilgilerine göre karşınıza çıkacaktır. Onaylarken, bu sayıların tutup, tutmadığını kontrol etmelisiniz.
Not: Derbis sistemi üzerinden dernek beyannamesi verilirken, tüm bu bilgiler dernek başkanı tarafından ya da gözetimi altında doldurulmalıdır. DERBİS sistemi kullanıcı adı, parola ve şifresinin sorumluluğu dernek başkanına aittir.
Bölüm 4: Yayın, Kar Amaçlı Kuruluşlar ve Sandık
Derneğin yayın organı var mı, dernek iktisadi işletmeye sahip mi, derneğe bağlı sandık olup olmaması gibi soruların cevabı evet ise, tüm detayları dernek beyannamesinde bildirmeniz gerekiyor.
Bölüm 5: Derneğin Tesisleri
Derneğe bağlı olan kar amacı taşımayan kuruluşların var olup olmadığı bu bölüme yazılır. Bu kuruluşlar; öğrenci yurdu, misafirhane, kamp, huzurevi, aşevi, kütüphane, okuma salonu, spor salonu, lokal, kulüp, sergi salonu vb. EK-21’de ya da DERBİS üzerinde sıralandığı şekilde işaretlenerek beyan edilir.
Bölüm 6: Uluslararası Faaliyet Beyanı
Derneğin yurtdışında yer alan herhangi bir kuruluşla ilişkisinin bulunup bulunmadığı beyan edilir. Eğer var ise; üyelik, danışmanlık, faaliyet ortaklığı veya ne ise, belirtilir.
Bölüm 7: Dernek Mali Bilgileri
Dernek beyannamesi verirken dikkat etmeniz gereken en önemli bölüm. Gelir ve giderler muhasebe defter hesabına göre alt alta sistemde belirtildiği gibi sıralanır. Bölüm sonunda ise toplam gelir, gider ve banka hesabı mevcudu kayıtlara girilir. Bu bölümde dernek muhasebesi alanında uzman olan bir firmadan destek almalısınız.
Bölüm 8: Yurtiçin STK’lar ile Yardımlaşma
Yurtiçinden herhangi bir sivil toplum kuruluşundan maddi yardım alındığı ya da yapıldığı bilgileri bu bölüme yazılır. Bir sonraki alt maddede ise Ayni yardım bilgileri paylaşılır.
Bölüm 9: Yurtdışı Yardımlar
Aynı şekilde yurtdışından yardım alınıp, alınmadığı ya da yardım edilip, edilmediği bilgileri paylaşır. Bunlara ayni yardım bilgileri de dahil edilir
Bölüm 10: Kamudan Alınan Yardımlar ve Faaliyetler
Herhangi bir kamu kuruluşundan yardım alındıysa bunun bilgileri yazılır. Yapılan projeye ilişkin detaylara yer verilir. Ayrıca amaçlarınıza yönelik faaliyette bulunup, bulunmadığınızı da belirtilen maddeler gereğince girmelisiniz.
Bölüm 11: Taşıtlar ve Taşınmaz Mallar
Taşıt var ise bunun bilgilerini, taşınmaz mallara ait edinme bilgilerini ya da hibe edilip edilmediğini bu maddede yazınız.
Dernek Beyannamesi Karar Onayı
Yönetim kurulu olarak karar alıp, karar defterinde yer alan NO ile birlikte dernek beyannamesi gönderme işlemi onaylanır. Dernek beyannamesini form ile doldurduysanız, nisan aynın son gününe kadar mesai saatleri içerisinde il mülki idare amirliğine teslim etmeniz gerekiyor.
Dernek Beyannamesi İstisnai Durumlar
- DERBİS üzerinden beyanname doldurma yetkisi, dernek başkanına yönetim kurulu kararı ile verilir.
- Elektronik ortam üzerinden yüklenmesi ya da bildirilmesi mümkün olmayan belge ve evrakların il dernekler müdürlüğüne elden ya da posta yoluyla taahhütlü olarak 1 Ocak – 30 Nisan arası teslim edilmesi gerekiyor.
- DERBİS üzerinde herhangi bir sorun olması durumunda ( çökme ya da kitlenme ), belgeleri bir önceki maddede yer aldığı gibi teslim etmelisiniz.
- Dernek şubeleri mülki idare amirliğine verecekleri dernek beyannamelerinin 1 nüsha örneğini, bağlı bulundukları derneğe vermekle yükümlüdür. Bunu beyanname verme süresi dolmadan 2 ay önce yapmaları gerekiyor. (Dernekler Yönetmeliği Madde 83)
- Dernek temsilcilikleri için beyanname verilmesi gerekmez. Ancak bu temsilciliklerin dernek yönetimi tarafından beyannamede bildirilmesi zorunludur.
- Gönderdiğin beyanname valilik tarafından ve gerekli görüldüğü taktirde İçişleri Bakanlığınca denetlenir. Eksikliklerin olması durumunda dernek beyannamesinin düzeltilmesi ya da ek belgeler verilmesi talep edilebilir.
- Federasyon ve Konfederasyonların belirlenen hüküm ve usullere göre beyanname vermeli gerekmektedir.
- Beyannamede denetimi sonucunda konusun suç unsuru taşıyan bir durum olduğu taktirde, mülki idare amirliği tarafından Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulunulur.
”DERBİS Dernek Beyannamesi Nasıl Doldurulur” başlıklı makalemizin sonuna geldik. Biz EK İdari Danışmanlık Hizmetleri olarak siz değerli dernek gönüllülerinin yanında yer almaktayız. Bilgi almak istediğiniz konularda yorumda bulunabilir ya da bizlere arayabilirsiniz.
Tesekkurler